Strefa wiedzy
Wolontariusz
- Kto to jest wolontariusz?
- Czy bezrobotny może być wolontariuszem bez utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych?
- Czy wolontariusz jest pracownikiem?
- Czy osoba niepełnosprawna może być wolontariuszem?
- Czy wykonywanie świadczeń w zakresie wolontariatu będzie wliczane do stażu pracy?
- Jaki status prawny mają członkowie partii politycznych, którzy bezpłatnie pomagali przy organizacji wyborów?
- Czy członek stowarzyszenia wykonujący nieodpłatnie na jego rzecz jakąś pracę (np. biorąc udział w organizacji imprezy kulturalnej) jest wolontariuszem?
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tj. Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz.1536.) uregulowała status prawny wolontariusza. Zgodnie z art. 2 pkt 3 ustawy wolontariuszem jest osoba fizyczna posiadająca pełną lub ograniczoną zdolność do czynności prawnych, która ochotniczo i bez wynagrodzenia, wykonuje świadczenia na zasadach określonych w ustawie.
2. Czy bezrobotny może być wolontariuszem bez utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych?
Bezrobotny, który zostaje wolontariuszem nie traci prawa do zasiłku. Zgodnie z przepisami ustawy art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415, z późn. zm.), wykonywanie przez wolontariuszy świadczeń odpowiadających świadczeniu pracy na zasadach określonych w przepisach ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie nie stanowi przeszkody do nabycia oraz posiadania statusu bezrobotnego, jeżeli wolontariusz przedstawi właściwemu powiatowemu urzędowi pracy porozumienie z korzystającym, jednak nie zwalnia z obowiązków, jakie nakłada na bezrobotnego ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Wolontariusz w dalszym ciągu jest osobą niezatrudnioną i niewykonującą innej pracy zarobkowej oraz jest zdolny i gotowy do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie. Osoba bezrobotna może więc podpisać porozumienie i stać się wolontariuszem bez utraty uprawnień wynikających ze statusu bezrobotnego. Z kolei wolontariusz może się zarejestrować jako bezrobotny i korzystać z zasiłku, oczywiście jeśli spełnia wszystkie warunki wynikające z ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
3. Czy wolontariusz jest pracownikiem?
Wolontariusz nie jest pracownikiem, ponieważ za wykonanie świadczenia na rzecz korzystającego nie pobiera wynagrodzenia i wykonuje je na podstawie porozumienia wolontariackiego, a nie umowy o pracę (art. 3 pkt 3 w zw. z art. 42 ustawy).
4. Czy osoba niepełnosprawna może być wolontariuszem?
Niepełnosprawni mogą być wolontariuszami pod warunkiem, że pozwala im na to ich stan zdrowia. Jeżeli osoba poruszająca się na wózku inwalidzkim doskonale radzi sobie z obsługą komputera i chce jako wolontariusz pomagać np. przy tworzeniu stron internetowych, to może to robić.
5. Czy wykonywanie świadczeń w zakresie wolontariatu będzie wliczane do stażu pracy?
Świadczenie wolontariusza nie jest wliczane do stażu pracy. Nie będzie również wpływało na jego przyszłe uprawnienia pracownicze, np. na długość przysługującego urlopu wypoczynkowego. Okres wykonywania prac w charakterze wolontariusza nie ma wpływu na uzyskanie prawa do renty lub emerytury ani na wysokość tych świadczeń, ponieważ nie jest zaliczany do okresów składkowych ani do nieskładkowych.
6. Jaki status prawny mają członkowie partii politycznych, którzy bezpłatnie pomagali przy organizacji wyborów?
Wejście w życie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie nie zmieniło statusu członków partii politycznych. Zgodnie z ustawą z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (tj. Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 857, z późn. zm.) partia polityczna opiera swoją działalność na pracy społecznej członków (art. 3 ustawy). Z powyższego wynika, że członkowie partii politycznych wykonują swoje zadania jako pracę społeczną w rozumieniu ustawy o partiach politycznych, stanowiącą obowiązek wynikający z ich członkostwa.
7. Czy członek stowarzyszenia wykonujący nieodpłatnie na jego rzecz jakąś pracę (np. biorąc udział w organizacji imprezy kulturalnej) jest wolontariuszem?
Tak. Zgodnie z art.42 ust. 3 znowelizowanej ustawy członek stowarzyszenia może również wykonywać świadczenia, jako wolontariusz, na rzecz stowarzyszenia, którego jest członkiem.
